Stymulowanie rozwoju mowy małego dziecka
Dnia 21 czerwca 2022 r. odbyło się ostatnie w tym roku szkolnym spotkanie Sieci Współpracy i Samokształcenia Logopedów. Tematem spotkania było stymulowanie rozwoju mowy małego dziecka, z położeniem nacisku na współpracę z rodzicami.
Kluczową rolę w rozwijaniu mowy małego dziecka odgrywa najbliższe otoczenie. Praca logopedy powinna zatem skupić się także na instruowaniu rodzica, jak może pracować z własnym dzieckiem, wykorzystując codzienne wspólne chwile.
Jak zatem rodzic powinien wspierać rozwój mowy swojego dziecka?
Przede wszystkim dając mu swój czas i wspierając w poznawaniu świata poprzez różne sfery rozwojowe. Trzeba pamiętać, że komunikacja rozwija się w bezpośrednim kontakcie z drugim człowiekiem, podczas rozmów dziecka z rodzicami, dziadkami, rodzeństwem, rówieśnikami.
Podczas spotkania omówione zostały zalecenia dla rodziców dziecka z opóźnionym rozwojem mowy (1):
- Po pierwsze – bliskość. Kochamy się, a zatem przytulamy, całujemy, staramy się być wyrozumiali, cierpliwi i wspierający. Szanujemy siebie, swój czas, cieszymy się sobą, nagradzamy i chwalimy swoje zachowania.
- Mamy stały plan dnia. Dbamy o wspólne rytuały.
- Wiemy, że jedzenie jest bazą do mówienia. W miarę możliwości staramy się wspólnie jadać posiłki. Dostosowujemy pokarm do możliwości dziecka, ale pamiętamy o pozytywnym wpływie gryzienia i żucia twardych pokarmów na rozwój mięśni i kości dziecka.
- Jedzenie jest przyjemnością, a nie przymusem. Decydujemy, co będziemy jeść, ale dziecko decyduje, czy będzie jadło i ile zje.
- Pijemy z otwartego kubka, nie z kubka „niekapka”, butelki, bidonu z „dzióbkiem”.
- Obserwujemy, czy dziecko oddycha nosem, czy ustami. Dbamy o to, aby miało drożny nos. Domykamy uchyloną buzię.
- Dbamy o dużą motorykę, czyli o sprawność ruchową. Duża motoryka wpływa na mowę, zatem jak najwięcej biegamy, skaczemy, bawimy się na placu zabaw, turlamy, wspinamy, uczymy jeździć na rowerku, hulajnodze, gramy w piłkę itp.
- Nie zapominamy także o motoryce małej: ugniatamy, wycinamy, kolorujemy, bazgrzemy, wycinamy, przyczepiamy, odczepiamy, nawlekamy, odkręcamy, wyciągamy – robimy wszystko, co angażuje do pracy małe rączki.
- Kontrolujemy słuch dziecka. Warto sprawdzić słuch, zwłaszcza jeśli przytrafi się zapalenie ucha lub przewlekły katar.
- Czytamy książeczki, opowiadamy opowiadania, słuchamy bajek. Ale też – jeszcze częściej – recytujemy wierszyki, wyliczanki, śpiewamy proste piosenki, zwłaszcza ilustrowane gestami.
- Do dziecka mówimy czule, ale wyraźnie i prostym językiem. Nie przekręcamy słów, nie używamy wyrażeń, które nie istnieją w języku polskim.
- Bawimy się mową. Mówimy raz głośniej, raz ciszej, zmieniamy intonację. Nie mówimy przesadnie powoli, ale też nie za szybko.
- Mówiąc, pamiętamy o kontakcie wzrokowym z dzieckiem. Jeśli trzeba, kucamy, siadamy – tak, aby mówić do dziecka z jego poziomu.
- Mowa to komunikacja, mowa to rozmowa. Staramy się poczekać, dać dziecku czas na reakcję, odpowiedź. Dużo opowiadamy, komentujemy, mniej pytamy, nie używamy co chwilę słowa „powtórz”, „powiedz”. W miarę możliwości stosujemy zasadę naprzemienności – ja mówię do ciebie, ty mówisz do mnie. Słuchamy się wzajemnie.
- Zabieramy tablet, smartfon. Na takie urządzenia jeszcze przyjdzie pora.
- Cmokamy, parskamy, chuchamy, dmuchamy, robimy minki, naśladujemy emocje, pijemy gęste płyny przez zakręcone rurki.
- Masujemy rączki, stópki, całe ciało. Bawimy się w zabawy paluszkowe.
- Bawimy się w zabawy tematyczne – w sklep, fryzjera, lekarza, przedszkole. Staramy się w zabawach o zachowanie zasady naprzemienności.
- Spędzamy czas z innymi dziećmi.
Serdecznie dziękujemy uczestnikom spotkania za aktywny udział, a ponieważ zbliżają się wakacje i czas urlopów życzymy wszystkim logopedom słońca, pogody ducha i dobrego wypoczynku.
Przypisy:
(1) FORUM LOGOPEDY 2021, Nr 41; art. Malwina Wilczyńska „ Stymulacja rozwoju mowy u dzieci w drugim roku życia – współpraca z rodzicami”.
- mgr B. Radłowska, mgr J. Stachurska
- Komentuj na Facebook'u
